Bà Phạm T.H ở TP. Hồ Chí Minh gửi đến HTTT Bộ với người dân và doanh nghiệp câu hỏi về việc nghỉ phép của người lao động như sau: Hiện nay Bà H đang công tác tại một doanh nghiệp hoạt động theo mô hình doanh nghiệp Nhà Nước tại TP.HCM. Theo chỉ thị của Thủ Tướng Chính Phủ và của thành phố, trong thời gian dịch COVID19, công ty của bà thực hiện giãn cách công việc ngày làm, ngày nghỉ từ 01/04/2020 đến 15/04/2020 và sau đó công ty ban hành văn bản  gia hạn đến 29/04/2020.

Công ty thông báo những ngày nghỉ sẽ chấm công trừ ngày phép năm, ai hết phép sẽ tính thời gian giãn việc và nhận 75% lương. Từ ngày 04/05/2020, công ty thông báo tất cả nhân viên phải đăng ký nghỉ hết phép năm, nếu không nghỉ hết Cty sẽ không thanh toán tiền những ngày phép không nghỉ (Thỏa ước lao động của công ty và Bộ Luật Lao động quy định nếu người lao động không nghỉ hết phép thì người sử dụng lao động thanh toán bằng tiền). Công ty chúng tôi thông báo người lao động đi làm phải kiêm nhiệm công việc của người nghỉ, phải hoàn thành tốt công việc của bản thân và công việc kiêm nhiệm, không phát sinh ngoài giờ; việc này rất khó vì khối lượng công việc rất nhiều nên người lao động phải làm ngoài giờ. Việc đăng ký nghỉ phép là rất khó khả thi vì người lao động không thể chủ động thời gian về công việc cơ quan và gia đình.

Vì vậy, công ty muốn hỏi một số vấn đề sau :

1/- Người sử dụng lao động có quyền bắt buộc người lao động nghỉ phép không?

2/- Người sử dụng lao động có quyền bắt người lao động đăng ký nghỉ phép trước từ đầu năm không? Nếu người lao động không đăng ký nghỉ phép có bị xử lý kỷ luật không? Nếu người lao động không nghỉ hết phép theo đăng ký thì người sử dụng lao động có phải trả tiền cho người lao động cho những ngày phép không nghỉ không?

3/- Việc Công ty chấm những ngày nghỉ giãn cách xã hội từ 02/04/2020 - 29/04/2020 là ngày nghỉ phép có đúng Luật không? ( người lao động không có đơn xin nghỉ phep và cũng không đăng ký nghỉ phép).

4/- Người lao động kiêm nhiệm công việc của người khác do họ nghỉ phép, nghỉ ốm đau thai sản..thì người sử dụng lao động có phải thanh toán tiền lương kiêm nhiệm cho người lao động phải kiêm nhiệm công việc không?

5/- Các chức danh như thành viên Hội Đồng thành viên, Ban Tổng Giám đốc, Kế Toán trưởng, Kiểm soát viên tại Công ty có được Nhà Nước quy định ngày nghỉ phép không? Các chế độ về ngày phép của cán bộ công chức quản lý doanh nghiệp được quy định ra sao? ( nếu có).

6/- Trong trường hợp Ban Chấp hành công đoàn ký điều chỉnh thỏa ước lao động trong đó quy định người lao động không nghỉ hết phép năm thì người sử dụng lao động sẽ không thanh toán tiền cho những ngày không nghỉ phép thì thỏa thuận này có trái quy định của Bộ Luật Lao Động không?

Vấn đề này, Cục An toàn Lao động, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội trả lời như sau:

1. Về nghỉ hằng năm: Khoản 2 Điều 111 Bộ luật Lao động quy định: “Người sử dụng lao động có quyền quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của người lao động và phải thông báo trước cho người lao động”.

Như vậy, người sử dụng lao động quyết định việc thực hiện chế độ nghỉ hằng năm (thời điểm nghỉ hằng năm, thời gian nghỉ cụ thể,...).

Trong trường hợp nghỉ giãn cách xã hội, người sử dụng lao động tham khảo ý kiến của người động trước khi quyết định lịch nghỉ hằng năm và thông báo trước cho người lao động là phù hợp quy định của pháp luật lao động.

Ngoài ra, đề nghị tham khảo công văn số 1064/LĐTBXH - QHLĐTL ngày 25/3/2020 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về việc hướng dẫn trả lương ngừng việc và giải quyết chế độ cho người lao động trong thời gian ngừng việc liên quan đến dịch bệnh Covid-19,

Về quy định ngày nghỉ phép cho các chức danh như thành viên Hội đồng thành viên, Ban Tổng giám đốc, Kế toán trưởng, Kiểm soát viên:

Điều 5 Bộ luật Lao động quy định quyền của người lao động là được nghỉ theo chế độ, nghỉ hằng năm có hưởng lương...(Người lao động được định nghĩa tại Điều 3 Bộ luật Lao động: là người từ đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động, làm việc theo hợp đồng lao động, được trả lương và chịu sự quản lý, điều hành của người sử dụng lao động)

Khoản 1 Điều 111 quy định “người lao động có đủ 12 tháng làm việc cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương...”

Điều 13 Luật cán bộ, công chức quy định: “Cán bộ, công chức được nghỉ hằng năm, nghỉ lễ, nghỉ để giải quyết việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động”

Đề nghị Bà nghiên cứu thực hiện đúng theo quy định pháp luật, liên hệ với Sở Lao động- Thương binh và Xã hội tại địa phương để được hỗ trợ pháp lý theo quy định tại Điều 10 Nghị định 66/2008/NĐ-CP ngày 28/5/2008 về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp...