Chiến thắng Đồn Nhất đã đi vào trang sử hào hùng của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của quân và dân khu 5 trên chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng, tiêu biểu cho ý chí quyết chiến, quyết thắng, tinh thần cách mạng tiến công của quân và dân ta.

Sáng 23/9, Thành ủy Đà Nẵng, Viện Lịch sử Quân sự (Bộ Quốc phòng) và Quân khu 5 phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học "Chiến thắng Đồn Nhất – Hải Vân Quan" (25/9/1952 – 25/9/2022): Dấu ấn lịch sử, kinh nghiệm về xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân". Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tham dự hội thảo.

Cùng dự hội thảo, còn có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, Quân khu 5 và TP. Đà Nẵng. 

Trang sử hào hùng

Cách đây 70 năm, vào đêm 24, rạng sáng 25/9/1952, Tiểu đoàn 59 thuộc Trung đoàn 803 của bộ đội chủ lực Liên khu 5 đã tổ chức trận tiến công tiêu diệt cứ điểm Đồn Nhất, một cứ điểm đặc biệt quan trọng của thực dân Pháp trên đỉnh đèo Hải Vân và đã giành chiến thắng vang dội.

Chiến thắng Đồn Nhất là một trong những chiến công lừng lẫy của lực lượng vũ trang Liên khu 5 nói chung, của Trung đoàn chủ lực 803 và Tiểu đoàn 59 nói riêng trong chiến dịch Hè Thu năm 1952 trên các mặt trận, đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc của bộ đội chủ lực và quân, dân Liên khu 5 trong quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

Chiến thắng Đồn Nhất đã đi vào trang sử hào hùng của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của quân và dân khu 5 trên chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng, tiêu biểu cho ý chí quyết chiến, quyết thắng, tinh thần cách mạng tiến công của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo đúng đắn, tài tình của Trung ương Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cho rằng, đây là dịp để ôn lại truyền thống chiến đấu anh dũng của lực lượng vũ trang Liên khu 5, tưởng nhớ đến các cán bộ, chiến sĩ đã chiến đấu, hy sinh trong chiến dịch Hè Thu 1952, cho thắng lợi của trận tiến công Đồn Nhất, cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Hội thảo cũng là dịp nhìn lại những bài học quý báu trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, cung cấp thêm những luận cứ khoa học, làm rõ hơn vai trò của nghệ thuật chiến tranh nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, cũng như lịch sử hào hùng của Tiểu đoàn 59, Trung đoàn chủ lực 803, qua đó, góp phần giáo dục tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, ý chí độc lập tự cường và khát vọng hòa bình, củng cố niềm tin và quyết tâm cho Đảng bộ, chính quyền, quân và dân TP. Đà Nẵng.

Di tích Đồn Nhất-Hải Vân Quan - Ảnh: VGP/Lưu Hương

Tiếp tục vận dụng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Giáo sư TSKH. Vũ Minh Giang, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cho rằng: Thắng lợi trận đánh Đồn Nhất đã để lại nhiều kinh nghiệm trong công đồn, tiêu diệt địch trong lô cốt có công sự vững chắc, góp phần tô thắm thêm truyền thống "Trung dũng, kiên cường" mà Tiểu đội trưởng Nguyễn Bá Dương là tấm gương điển hình, chấp nhận hy sinh vì non sông đất nước, tiếp thêm sức chiến đấu, ý chí tiến công cho cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 59 giành lấy những thắng lợi to lớn hơn trên chiến trường Nam Trung Bộ, góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

"Bài học của Tiểu đoàn 59 cần được tiếp tục vận dụng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó là chấp nhận mọi thử thách, tìm ra hướng đi thích hợp, phát huy lợi thế, tiềm năng để củng cố quốc phòng, an ninh, xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội góp phần đưa hiện thực khát vọng đưa đất nước đến hùng cường", Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cho hay.

Tại hội thảo, Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho rằng, thắng lợi của trận đánh không chỉ hoàn thành mục tiêu nghi binh, thu hút sự chú ý của địch cho lực lượng tham gia chiến dịch Hè Thu 1952 trở về vùng tự do an toàn, mà còn gây xáo trộn thế bố trí của địch, củng cố niềm tin tất thắng của cuộc cuộc kháng chiến trường kỳ, động viên quân và dân hăng hái chiến đấu, giành chiến thắng.

Chiến thắng Đồn Nhất Hải Vân Quan là kết quả quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành nhanh chóng của Tiểu đoàn 59, đơn vị được thành lập vào ngày 10/6/1950, theo chủ trương phát triển bộ đội chủ lực, tiến lên vận động chiến, phát huy thế chủ động trên chiến trường, giành lấy những thắng lợi quan trọng để đi đến thắng lợi quyết định cho cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Dịp này, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đề nghị các đại biểu tham dự hội thảo tập trung thảo luận, làm rõ quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành Tiểu đoàn 59 – nguyên nhân trực tiếp làm nên thắng lợi của trận tiến công Đồn Nhất – Hải Vân Quan, nhằm tiếp tục khẳng định chủ trương đúng đắn của trung ương Đảng, sự vận dụng sáng tạo của Liên khu ủy 5 và Đảng bộ các cấp trên chiến trường Liên khu 5 về xây dựng, phát huy vai trò của bộ đội chủ lực, tạo nên lực lượng cơ động trên các chiến trường, chiến đấu giành những thắng lợi quan trọng, đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đi đến thành công; phân tích và làm sâu sắc nghệ thuật chỉ đạo, tổ chức và điều hành trận đánh; đặc biệt là phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, anh dũng chiến đấu, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ của lực lượng làm nên chiến thắng Đồn Nhất – Hải Vân Quan. Khẳng định giá trị chiến công đối với tiến trình cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trên địa bàn Đà Nẵng nói riêng, Liên khu 5 và cả nước nói chung.

"Những kinh nghiệm rút ra từ hội thảo cần được thiết thực vận dụng vào thực tiễn hoạt động của các cơ quan, đơn vị, góp phần vào xây dựng quân đội vững mạnh, phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền về chiến thắng Đồn Nhất – Hải Vân Quan để giáo dục, bồi dưỡng tinh thần yêu nước, hun đúc niềm tự hào dân tộc, truyền thống cách mạng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân", Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đề nghị.