Nghiên cứu có ý nghĩa vượt xa ngoài khu vực Amazon, vì sự đa dạng và phong phú của các loại thực phẩm thu hoạch từ tự nhiên đang giảm ở các sông và hồ trên toàn cầu, cũng như trên đất liền. Khoảng 2 tỷ người trên toàn cầu phụ thuộc vào các loại thực phẩm không được trồng trọt; Riêng nghề cá trên đất liền sử dụng khoảng 60 triệu người và cung cấp nguồn protein chính cho khoảng 200 triệu người. Nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Science Advances.

Các tác giả đã nghiên cứu vùng nông thôn Loreto rộng lớn của vùng Amazon thuộc Peru, nơi hầu hết 800.000 cư dân ăn cá ít nhất một lần mỗi ngày, hoặc trung bình khoảng 52 kg (115 pound) mỗi năm. Đây là nguồn chính không chỉ của protein, mà còn là axit béo và các khoáng chất vi lượng thiết yếu bao gồm sắt, kẽm và canxi. Thật không may, nó là không đủ; Một phần tư tổng số trẻ em bị suy dinh dưỡng hoặc thấp còi, và hơn một phần năm phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ bị thiếu sắt.

Theo Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới, trên toàn cầu, một phần ba số loài cá nước ngọt đang bị đe dọa tuyệt chủng, và 80 loài đã bị tuyệt chủng.

Các nhà nghiên cứu cho biết: Các loài động vật và thực vật khác nhau chứa các tỷ lệ chất dinh dưỡng khác nhau, vì vậy đa dạng sinh học là chìa khóa để cung cấp đủ dinh dưỡng cho con người. Shahid Naeem, Giám đốc Trung tâm Môi trường Bền vững của Viện Trái đất thuộc Đại học Columbia cho biết: “Nếu các loài cá suy giảm, chất lượng của chế độ ăn sẽ giảm”.

Để nghiên cứu về các loài cá của khu vực, tác giả chính của nghiên cứu, khi đó là Tiến sĩ người Columbia và sinh viên Sebastian Heilpern, đã thực hiện nhiều chuyến đi đến chợ bán lẻ Belén nhộn nhịp ở thủ phủ tỉnh Iquitos. Ông cũng đến thăm các bến tàu trên sông Amazon của thành phố, nơi thương mại bán buôn bắt đầu lúc 3:30 sáng. Ông đã mua nhiều mẫu vật của nhiều loài khác nhau là 56 trong số 60 loài thực phẩm chính của khu vực. Những loài này bao gồm cá có vảy và cá da trơn khổng lồ dài sáu feet trở lên.

Những con cá được đưa đến một phòng thí nghiệm của chính phủ ở Lima, nơi mỗi loài được phân tích về protein, axit béo và khoáng chất vi lượng. Sau đó, các nhà nghiên cứu lập biểu đồ giá trị dinh dưỡng của mỗi loài so với xác suất sống sót của chúng trong các loại suy thoái môi trường đang diễn ra. Từ đó, họ đã đưa ra nhiều kịch bản về việc chế độ ăn uống trong tương lai của con người sẽ bị ảnh hưởng như thế nào khi các loài khác nhau suy giảm.

Nhìn chung, sinh khối cá đánh bắt được vẫn ổn định trong những năm gần đây. Tuy nhiên, các loài di cư lớn, những loài dễ bị tổn thương nhất đối với các hoạt động của con người, suy giảm và khi chúng biến mất, chúng được thay thế bằng các loài địa phương nhỏ hơn. Hầu hết các loại cá đều chứa cùng một lượng protein, vì vậy điều này không ảnh hưởng đến việc cung cấp protein. Và, các nhà nghiên cứu phát hiện ra, nhiều loại cá nhỏ hơn trên thực tế chứa hàm lượng axit béo omega-3 cao hơn, vì vậy việc ăn chúng thực sự có thể làm tăng hàm lượng axit béo omega-3. Mặt khác, khi các thành phần loài nghiêng nhiều về cá nhỏ hơn, nguồn cung cấp sắt, kẽm đã giảm và sẽ tiếp tục giảm.

Heilpern nói: “Giống như bất kỳ hệ thống phức tạp nào khác, bạn sẽ thấy sự cân bằng. Một số thứ đang đi lên trong khi những thứ khác lại đi xuống. Nhưng điều đó chỉ kéo dài đến một thời điểm. Khó có thể dự đoán chính xác loài nào sẽ lấp đầy khoảng trống khi những loài khác suy giảm - nhưng các nhà nghiên cứu dự đoán rằng giá trị dinh dưỡng tổng thể của sản phẩm đánh bắt sẽ giảm dần ở điểm mà 40 trong số 60 loài thực phẩm trở nên khan hiếm hoặc tuyệt chủng”.

Một giải pháp tiềm năng đó là ở nhiều nơi trên thế giới, nơi các loại thực phẩm tự nhiên bao gồm cá và thịt rừng đang giảm sút, mọi người chuyển sang nuôi gà và nuôi trồng thủy sản - một xu hướng được Ngân hàng Thế giới và các tổ chức khác khuyến khích. Điều này trở nên ngày càng phổ biến ở Loreto. Nhưng trong một nghiên cứu riêng biệt được công bố vào tháng 3, Heilpern, Naeem và các đồng nghiệp của họ cho thấy rằng điều này cũng đang làm suy yếu nguồn dinh dưỡng của con người.

Các nhà nghiên cứu quan sát thấy sản lượng gà trong khu vực đã tăng khoảng ba phần tư từ năm 2010 đến năm 2016, và nuôi trồng thủy sản tăng gần gấp đôi. Nhưng khi phân tích các giá trị dinh dưỡng của động vật nuôi, họ phát hiện ra rằng chúng thường cung cấp dinh dưỡng kém hơn so với hỗn hợp đa dạng các loại cá tự nhiên. Đặc biệt, việc chuyển sang nuôi gà và nuôi trồng thủy sản có thể sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu sắt vốn đã nghiêm trọng của khu vực và hạn chế nguồn cung cấp các axit béo thiết yếu. Bởi vì không có loài đơn lẻ nào có thể cung cấp tất cả các chất dinh dưỡng quan trọng, nên cần có sự đa dạng của các loài để duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng.

Bên cạnh đó, chăn nuôi gà và nuôi trồng thủy sản gây áp lực lên môi trường hơn nhiều so với đánh bắt. Heilpern cho biết, ngoài việc làm gia tăng tình trạng phát quang rừng để sản xuất thức ăn cho gia súc, việc chăn nuôi tạo ra nhiều khí nhà kính hơn, đồng thời đưa phân bón và các chất ô nhiễm khác vào các vùng nước gần đó.

John Valbo Jørgensen, chuyên gia về thủy sản trên đất liền của Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc cho biết: “Cá trên đất liền là nguồn dinh dưỡng cơ bản ở nhiều nước thu nhập thấp và thiếu lương thực, và tất nhiên là các nước không giáp biển. Nhiều hoạt động đánh bắt thủy sản trên đất liền quan trọng, bao gồm cả của Peru, diễn ra ở những vùng sâu vùng xa với cơ sở hạ tầng yếu kém và đầu vào hạn chế. Sẽ không khả thi nếu thay thế những nghề đánh bắt đó bằng những động vật nuôi bao gồm cả cá”.